Kannabidiol (CBD) jest legalną w Polsce substancją pozyskiwaną z konopi siewnych o zawartości THC mniejszej niż 0,2%. CBD. Coraz częściej jest używane w celach rekreacyjnych oraz leczniczych. Produkty zawierające CBD takie jak olejki czy kwiaty konopi można nabyć przykładowo w sklepach ze zdrową żywnością, produktami konopnymi czy nawet poprzez automaty, przy czym wiek kupującego nie jest weryfikowany. Ze względu na rosnącą popularność tej substancji warto zwrócić uwagę na bezpieczeństwo łączenia jej z innymi substancjami.
Konopie indyjskie występują w licznych odmianach, różniących się od siebie zawartością różnych kannabinoidów (nie tylko THC i CBD) oraz na podstawie profilu terpenowego i zawartości flawonoidów. Szacuje się, że istnienie ponad 700 odmian, tzw. szczepów roślin o unikalnej zawartości proporcji tych składników. Obecnie najczęściej rozróżnia się działanie konopi na podstawie proporcji THC:CBD. Odmiany, w których proporcja CBD do THC jest większa, mają działanie bardziej sedacyjne, czyli uspokajające. Natomiast te, w których jest więcej THC od CBD charakteryzują się mocniejszym efektem psychoaktywnym, czyli mogą wpłynąć na nasze postrzeganie, nastrój, świadomość, procesy poznawcze czy zachowanie. Wiele osób palących marihuanę zawierającą THC, a chcących ją rzucić lub ograniczyć ze względu na działanie psychoaktywne, decyduje się z niej zrezygnować na rzecz palenia suszu CBD. Powszechną praktyką jest również mieszanie suszu CBD z marihuaną w celu zwiększenia uspokajającego efektu.
W styczniu 2021 roku wyszła publikacja naukowa podsumowująca dotychczasowe badania dotyczące interakcji CBD z innymi substancjami.1 Liczne badania sugerują, że substancja ta posiada potencjał terapeutyczny o szerokim zakresie: przeciwlękowy, przeciwdrgawkowy, przeciwdepresyjny, neuroprotekcyjny, przeciwzapalny, immunomodulujący. Przy tym wszystkim nie wywołuje ona efektów psychoaktywnych i nie wpływa na funkcje motoryczne. Zostało również zaobserwowane, że kannabidiol polepsza neurogenezę oraz wpływa na plastyczność mózgu. Stąd substancja ta ma łagodzący wpływ na uszkodzenia mózgu wynikające z niedokrwienia czy uszkodzenia o podłożu neurodegeneracyjnym. Ponadto CBD reguluje uwalnianie w mózgu neuroprzekaźnika GABA, co wspiera zdrowe funkcjonowanie w przypadku osób zmagających się z psychozą. Można więc zauważyć, że kannabidiol wpływa na szereg procesów zachodzących w mózgu. Warto więc przyjrzeć się w jaki sposób zmiany wywołane CBD będą wchodzić w interakcje ze zmianami wynikającymi z zażycia innych substancji.
Kluczową rolę w zrozumieniu interakcji kannabidioli z innymi substancjami odgrywa metabolizm. Metabolizm to proces przetwarzania poprzez przemiany biochemiczne, w którym zazwyczaj uczestniczą enzymy. Okazuje się, że CBD jest metabolizowane w wątrobie m. in. przez enzym CYP3A4, który odpowiada również za metabolizowanie 60% przepisywanych klinicznie leków. Jednoczesne zażycie CBD oraz innej substancji metabolizowanej przez ten sam enzym może skutkować podwyższonym poziomem tych substancji w organizmie oraz wzmocnionym efektem ich działania. Wynika to z przeciążenia danej grupy enzymów, które potrzebują w takiej sytuacji więcej czasu by przetworzyć otrzymaną substancję, tym samym zmniejszając jej ilość w organizmie. Część substancji działa natomiast odwrotnie, mogą one pobudzać enzymy metabolizujące CBD. Skutkuje to mniejszą biodostępnością CBD, obniża się ilość substancji w ciele oraz osłabia się efekt jej działania. Zostało wcześniej również wspomniane, że CBD wykazuje antypsychotyczny oraz antyepileptyczny charakter. Wiąże się to z receptorem GPR55, którego antagonistą jest CBD co oznacza, że odpowiada za działanie hamujące. Dla kontrastu przykładowo THC jest jego agonistą, co wywołuje reakcje, w efekcie której pobudliwość neuronów może wzrosnąć. CBD jest także agonistą receptorów serotoninowych, stąd możliwe są interakcje tej substancji z lekami przeciwdepresyjnymi. Ponadto zaobserwowano też interakcje CBD z lekami przeciwdrgawkowymi oraz uspokajającymi, a także kodeiną czy morfiną. Badania nad interakcją CBD z alkoholem wskazują na potencjalny łagodzący wpływ CBD na efekty spożycia alkoholu, choć to połączenie wymaga dalszych badań.
Przyjmowane leki lub inne substancje równolegle z CBD w efekcie będą skutkowały albo osłabionym, albo wręcz przeciwnie – wzmocnionym działaniem. Dlatego należy zwracać uwagę na substancje, które mogą potencjalnie wchodzić w interakcje z kannabinoidami. Dzięki wiedzy na temat substancji oraz łączenia ich z innymi substancjami użytkownicy będą w stanie osiągać bardziej przewidywalne efekty, co prowadzi do większego bezpieczeństwa oraz świadomości używania.
W liście leków, których nie zaleca się zażywać jednocześnie z CBD zawierają się: alprazolam, amiodaron, atorwastatyna, karbamazepina, klarytromycyna, kolchicyna, dronedaron, erytromycyna, felodypina, fentanyl, feksofenadyna, indynawir, loratadyna, losartan.2 Ostrzega się również przed łączeniem CBD z klobazamem, kwasem walproinowym.3 Niebezpieczne jest łączenie CBD z lekami na zakrzepicę i arytmię, lekami przeciwpadaczkowymi, przeciwnowotworowymi, przeciwreumatycznymi, uspokajającymi oraz preparatami immunomodulującymi. Poniżej znajduje się tabelka przedstawiająca interakcję CBD z wybranymi substancjami.
interakcja CBD z substancjami psychoaktywnymi | ||
Nazwa substancji | grupa substancji | mechanizm interakcji |
Karbamazepina | leki przeciwpadaczkowe | Obniży poziom lub efekt kannabidiolu. |
Lamotrygina | leki przeciwpadaczkowe | CBD podniesie poziom lub efekt lamotryginy. |
Okskarbazepina | leki przeciwpadaczkowe | Obniży poziom lub efekt kannabidiolu. |
Fenobarbital | leki przeciwpadaczkowe | Obniży poziom lub efekt kannabidiolu.
CBD wzmocni działanie przeciwdrgawkowe fenobarbitalu. |
Fenytoina | leki przeciwpadaczkowe | Obniży poziom lub efekt kannabidiolu.
CBD może wzmocnić działanie przeciwdrgawkowe fenytoiny. |
Alprazolam | benzodiazepiny | Występuje ryzyko lub nasilenie działań niepożądanych. |
Chlordiazepoksyd Klonazepam Etosuksymid | benzodiazepiny | CBD obniży działanie przeciwdrgawkowe tych substancji. |
Klobazam Diazepam | benzodiazepiny | CBD podniesie poziom lub efekt klobazamu lub diazepamu. CBD podnosi stężenie klobazamu w osoczu. |
Lorazepam | benzodiazepiny | CBD podniesie poziom lub efekt lorazepamu. |
Morfina
Fentanyl |
opioidy | CBD podniesie poziom lub efekt leku. |
Dezypramina | trójcykliczne antydepresanty | Dezypramina podniesie poziom lub efekt CBD. |
Imipramina | trójcykliczne antydepresanty | CBD podniesie poziom lub efekt imipraminy. |
Trimipramina | trójcykliczne antydepresanty | CBD podniesie poziom lub efekt trimipraminy. |
Amiodaron
Dronedaron |
lek przeciwarytmiczny | Może się zmniejszyć metabolizm kannabidiolu. |
Atorwastatyna | statyny | Może się zmniejszyć metabolizm kannabidiolu. |
Klarytromycyna
Erytromycyna |
antybiotyki | Możliwe zwiększone działanie leku. |
Felodypina
Losartan |
lek przeciwnadciśnieniowy | CBD będzie powodowało zmniejszenie przeciwnadciśnieniowego działania leku. |
Feksofenadyna
Loratadyna |
lek przeciwalergiczny | Ryzyko nasilenia działań niepożądanych. |
_____________________________________________
Źródła:
1 Balachandran, P., Elsohly, M. i Hill, K. P. (2021). Cannabidiol interactions with medications, illicit substances, and alcohol: a comprehensive review. Journal of general internal medicine, 1-11.
2 drugs.com
3 medlineplus.gov