Narkotyki są nielegalne, tak? Niby tak, ale jednak odpowiedź nie jest taka prosta. Zakazane substancje są traktowane łagodniej lub surowiej, o wszystkim bowiem decyduje rodzaj „dopalacza”.
Jakie kary za jakie środki
W wyniku najnowszej zmiany ustawy o za posiadanie substancji psychoaktywnych grożą trzy różne rodzaje kar, zależnie od tego, na której liście znajduje się dany środek.
- Najpopularniejsze dopalacze– takie jak HEXEN i 4-CMC – zostały dopisane do wykazu narkotyków(środków odurzających i substancji psychotropowych). Można za ich posiadanie trafić za kratki nawet do lat 3, tak jak za kokainę, heroinę czy zwykłą marihuanę. Prokurator może umorzyć postępowanie karne, jeżeli sprawca będzie posiadał nieznaczną ilość narkotyków na własny użytek, a „ukaranie byłoby niecelowe”.
- Część dopalaczy, potencjalnie równie niebezpiecznych, ale nie aż tak popularnych, pozostaje w wykazie Nowych Substancji Psychoaktywnych. Kara za ich posiadanie jest mniejsza, może to być tylko grzywna.
- Najbardziej niebezpieczne substancje, czyli środki zastępcze, które nie występują w żadnych wykazach, nie będą zagrożone żadną karą za posiadanie.
Koniec zabawy? Kryminalizacja dopalaczy
Podpisana 3 sierpnia 2018 przez prezydenta Dudę nowelizacja Ustawy o Przeciwdziałaniu Narkomanii ma ukrócić takie absurdalne sytuacje, kiedy po zaplombowaniu sklepu jeszcze tego samego dnia otwierano go pod inną nazwą. Policji nie pozostawało nic innego niż przypatrywać się dalszej sprzedaży, jak np. w Pabianicach, gdzie zbudowano specjalną budkę naprzeciwko sklepu.
Po nowelizacji:
- za posiadanie znacznych ilościdopalaczy będzie groziła kara nawet do trzech lat więzienia, a za handel nimi nawet do lat dwunastu;
- za posiadanie dowolnej ilości dopalaczy będzie groziła grzywnaalbo kara ograniczenia lub pozbawienia wolności do lat trzech(chyba, że zostały dopisane do listy narkotyków – środków odurzających i substancji psychotropowych);
- jest obowiązekzgłaszaniado Państwowej Inspekcji Sanitarnej przypadków zatruciaśrodkiem zastępczym lub nową substancją psychoaktywną;
- ma powstać rejestr zgonów i zatrućspowodowanych przez dopalacze;
- osoby uzależnione od dopalaczy mają mieć zapewnione takie samo leczenie, rehabilitacjęi wsparciepsychologiczne, jak osoby uzależnione od narkotyków;
- listysubstancjizakazanych będą uchwalane w formie rozporządzeniaMinistra Zdrowia, co przyspieszy procedurę aktualizacji list substancji;
- rozszerzasiędefinicjanowych substancji psychoaktywnych.
Karane będą już nie tylko środki uznane przez ministerialny Zespół ds. oceny ryzyka za niebezpieczne, ale również wszystkie te, „które naśladują działanie tych substancji”.
Ministerstwo Zdrowia tłumaczy, że zakaz obejmie całe grupy związków, tak, aby do obejścia przepisów nie wystarczała drobna modyfikacja struktury chemicznej. Każda z list zakazanych substancji będzie stanowiła załącznik do rozporządzenia ministra zdrowia, a nie ustawy, co przyśpieszy aktualizację list zakazanych dopalaczy.
Decyduje prokurator
Niższe sankcje, niż za pozostałe narkotyki, nie uchronią użytkowników nowych substancji psychoaktywnych. “Umorzenie postępowania będzie możliwe jedynie wtedy, gdy przedmiotem czynu będzie nieznaczna ilość dopalaczy przeznaczona na użytek własny” stwierdza komunikat Ministerstwa Cyfryzacji. Nie dodaje, że
zadecyduje o tym dopiero prokurator, już po zatrzymaniu lub aresztowaniu użytkownika. I że poważnym problemem jest brak definicji „ilości nieznacznej” narkotyku czy dopalacza, co sprawia, że prokuratorzy obawiają się umarzać postępowanie.